≫ 

Vakti: 3 min.

Santino Spinelli: E Roma nikana na bašaven sa jekh muzika ko jekh drom

 ≫ 

Vakti: 3 min.

Jekh vakeribe e italiansko romane muzikantosa kotar o kontribucia e romengo ki Evropaki muzika thaj o unikalnope e romane muzikake tradicijako.

Spineli

Foto: Kali Sara

Italijako muzikanto, kompozitori thaj profesori Santino Spinelli, savo si taro romano avindipe, decenije buvljarel o lafi bašo barvalipe e romane muzikake kulturako ki sasti Evropa thaj sasti lumia. Kothe kaj vov performisarel, te si peski Alexian grupa vaj e Evropaki Paćaki Orkestra, leski muzika mukhel e publika ande bari dar thaj pherdi e mangipnasa vash jekh nevi muzikaki eksperienca.
 
O Spinelli agorisarda avrutne čhiba thaj literatura ki Univerziteta ki Bologna, thaj palo odova ki muzikologija, savi vov sukcesno inkorporisarda ko peske lekcije vash e romani kultura ko univerzitetura kotar o Trieste, Torino thaj Chietta. Ano vakeribe e Profesoresa Spinelli, ano okazia e ekspoziciake "Romengo kontribucia ki lumiaki muzika", savi ka ovel putardi ko 26. avgusto 2024 bersh ki Galeria e Romane Edukaciake thaj Kulturake Centrosko ano Milano, sikljova pobuter vash o unikaluno kontribucia de Roma la muzica.
 
E Romengi influensa pe Evropaki klasichno muzika
 
Katar o 15-to šelberšipe, e Evropake kompozitorura line inspiracija katar e romani muzika, phenel o Spinelli.
 
- Tela o Romanticismo sas e romani muzika baro influenso pe evropaki klasicno muzika. Bare kompozitorura sar o Liszt, o Brahms, o Schubert, thaj maj palal e Smetana, o Dvořák, o Ravel, o Mussorgsky, o Tchaikovsky thaj o Debussy sas inspirime katar e romani muzikaki tradicija. Numa, akava baro kontribucia e Romengo ki Evropaki klasikani muzika nane dosta pindžardo, akcentirinel vov.
 
Paše katar e klasikani muzika, e romane muzikantura mukhle baro semno vi pe evropaki popularno muzika. Ande but thema, e romani muzika kerdjilas kotor katar o nacionalno muzikako barvalimos, maj but ande vrama katar o romantizmo kana e nocije katar e nacija, lokalno folkloro thaj kulturalno korena kerdile dominantno.
 
Spineli

Foto: Kali Sara

Romani muzika sar o majpindžardo arto
 
O Spinelli vakerel kaj e romani muzika ikljola kotar o shelbershipe sar o arto savo majbut karakterizirinel akaja komuniteta.
 
- I muzika si o maj sigo arto. Paše godova, sas jekh źanglipe bute rromenge, sar but rromane muzikantura sas profesionalne. Von phirenas katar foro ko foro, katar placo ko placo, bašavenas vi e običajne manušenge thaj vi e nobilitetonge, save sajekh šukar dikhenas lengi muzika.
 
E majimportantne karakteristike katar e romani muzika
 
I rromani muzika śaj te avel xulavdi anθ-e śov bare muzikàlo makro-regionură: Orientalo, Balkano, Mediteràno, Est-Evropaqo, Vest-Evropaqo thaj Sudutno-Amerikano. Sako regiono anel peste stilura save si similarno numa dosta diferentno te reprezentin unikalune ekspresie.
 
- Improvizacia thaj variacia si ključno e romane muzikantonge. E Roma nikana na bašalen jekh muzika duvar ko jekh drom. Lengi muzika si kerdini pe kreativiteta thaj ekzaktno sostar muro stilo e muzikako, kana avel e teknika thaj kreativnost, sikavel pes. Odova šaj te ovel aplicirime ko svako stili taro romano muzikako makro-region.
 
Vi o Spinelli akcentirinel pesko zumavipe te vazdel e romani etnikani muzika ko simfonično nivelo, prekal kolaboràcia e prestižno orkestrencar.
 
- Naj aba feri e europake kompozitorura te hasnin amari muzika, feri ame, le rom, korkori keras simfonicno muzika, le operake gilabavnesa gilaben pe romani shib.
 
Spineli

Foto: Kali Sara

I prezenca e Rromengi andi klasikani muzika avdive
 
Avdive, isi muzikantura taro romano avindipe so kerena klasichno kamerno thaj simfonikani muzika kerdini kotar bare kompozitora. Numa, akana si tikno te arakhel pes romane dirigentura thaj kompozitora save keren romani muzika ko tradicionalno stilo, numa ko simfonikani forma.
 
- Trubul amen jekh śajutnipen savo źal maj dur katar e śukar tèknika, thaj vi edukacia prekal specialne muzikàlo studiě," agorisarel o Spinelli.
 
Prekal piri buti, o Spinelli sikavela kaj i Romani muzika si but maj but desar numa kulturako barvalipe - si jekh dživdo, dinamično proceso, savo sajekh barjarel pes thaj mukhel jekh na-xasardo semno ki muzikaki lumia.
 
A.N.

Bičhal kava nevimata