Vakti: 2 min.

Kava gav akharen "Romano Monaco": Sa kala khera si sar dvorcura, a e manuše nanđe thaj prnađe

Vakti: 2 min.

O Buzescu si jekh kotar e maj bizarno thana ki lumia. Thaj si shutino ande Rumunia, o them kaj si o Graf Draculako kastelo.

Romsko selo u Rumuniji

Foto: Daniel Michaelesku

Numa so kerel akava tikno than te ovel but intrigantno. Majanglal si o majbaro romano beshipasko than ki lumia, feri so si pherdo bipaćavdo olestar si kaj sa e khera si palate. Si vi maj but bipaćavdo so e beśutne kotar akava tikno foro kerde love vaś olengero vazdipen - kidipe e sekundarne surovinengo, bikinipe e ćororesko thaj bikinipe pale.
 
E khera an-o kadava na-obićajno beśipen si dekorime e uće marmoresqe śkalencar, pagodencar, tornença. Kadala romane palatura astarde te barjaren pes ko anglune 90-to berša kotar o nakhlo šelberšipe, palo peravipe e komunizmosko, kana e individualne membrura, sar so raportirinel i Hina, kotar e romane komunitetura astarde love, majbut kotar o kidipe thaj bikinipe e metalosko thaj kerenas tikno bikinipe.
 
Romsko selo u Rumuniji

Foto: Daniel Michaelesku

Arxitekturako arto vaj kitsch
 
Numaj, bizo dikhipe kobor von si bizaver, o stilo kotar e "Romane palace" si pindžardo thaj, prekal o Rumunikano arxitekto Rudolf Graef, na trubul te dikhel pes sar kitsch. Sar vov sikavel, si jekh kotor katar e Rumunikani historija, kontra e moderno arxitekturake thodini katar o them.
 
- E ćhera, save si sar e Azijake temple, si ćaćes "exageracie" e tipikane Rumunikane arxitekturake elementurenqe, phenel o Graef thaj thovel kaj e stilură si diferentne katar jekh regiono ko aver: - Ani maśkaruni Rumunia, e Romane palatură si inspirime katar e katolikane khangera, ano ko jugovesto si kopije kotar e neoklasikane khera, thaj ko est thaj ko sudo si interpretacije kotar e tradicionalno khera kotar e boyare, so si, kotar e purani aristokracija.
 
Romsko selo u Rumuniji

Foto: Daniel Michaelesku

O sumnakuno thaj o čororo
 
But gazda ando Buzescu phenen kaj von kerde love kana bikinde pale o ćororipe, a aver si klasikane gasoske butjarne.
 
- E źanglimata vaś kodola palatură na si but klaro - dikhel o Graef.
 
So si pindžardo si kaj kana perdas o komunistikano režimo, savo kerdas len te asimilirinen pes, legalno kerdas lenge maj lokhes te keren love.
 
Kostika Stancu, šerutni e romane komunitetosko ando Buzescu, konektiril o sikavipe e anglune “palacengo” e faktosa kaj nesave sumnakune astarde katar o režimo Ceausescu sas palpale bičhalde e Romenge ando 1978-to berš e dekretosa savesa oficijalno sa e Rumunia, numaj resle anglunes karing e Rroma, trubulas te den pengo sumnakaj e autoritetenge. Bahtale, maj but dende sas mishto dokumentirime, odolesqe o irisaripe sas kerdo lokho.
 
Ferik ke o maj baro kotor anda le duj miljonura rumuniake rom, vaj karing 10 procenti anda populacia si inke chorora. Vi le gazda le megalomaniake kherengo butivar trajin ande jekh vaj duj sobe, garavindoj le bare hale dekorime marmorosa thaj sumnakune vash festivne okazije.
 
- O underhåll si zurales kuchi - sikavel kado 72-bershengo.
 
O.V.

Bičhal kava nevimata